การชุบสังกะสีด้วยไฟฟ้า เพื่อฟื้นฟูสภาพพื้นผิวของชิ้นงานทั่วๆไป อาทิเช่นชิ้นส่วนรถยนต์เก่า ให้กลับมามีความสวยงามเหมือนเดิมนั้น เราสามารถทำได้โดยใช้วัสดุอุปกรณ์ที่หาได้จากร้านขายอุปกรณ์ฮาร์ดแวร์ทั่วไปได้ ขั้นตอนในการทำคราวๆก็คือ การนำเม็ดสังกะสีออกมาจาก Battery ที่ไม่ใช้แล้ว เพื่อนำมาทำ Zinc Chloride, การทำ Ammonium Chloride, การทำความสะอาดพื้นผิวก่อนชุบ, ทำการปล่อยไฟแรงดันต่ำ โดยทางด้านไฟบวกมีแผ่นสังกะสีที่จะชุบไปยังชิ้นงานที่ต่ออยู่กับไฟลบ ซึ่งแช่อยู่ในน้ำยาซึ่งทำมาจากน้ำ ผสมกับ Zinc Chloride และ Ammonium Chloride
วัสดุอุปกรณ์ที่ต้องใช้:
- Muriatic Acid หรือ HCL 30% ซึ่งก็คือกรดเกลือนั้นเอง โดยส่วนใหญ่ที่ขายกันทั่วไปจะมีความเข้มข้น 35% โดยสามารถหาซื้อได้ตามร้านขายอุปกรณ์ก่อสร้างทั่วๆไป เวลาใช้ควรระมัดระวัง ไม่สัมผัสโดยตรง ไม่สูดดมไอเข้าไป ใส่ถุงมือ แว่นตานิรภัย และหน้ากากป้องกันสารเคมี
- แอมโมเนียธรรมดาทั่วไป ไม่ผสมสี ไม่มีกลิ่น เข้มข้น 10%
- ถ่านไฟฉายที่ใช้แล้ว ขนาด AA หรือ D ก็ได้ โดยถ้าเป็นถ่านไฟฉายแบบ Carbon-Zinc จะใช้เป็นตัวให้สังกะสีตอนเราชุบที่ต่ออยู่กับขั้วบวก ส่วนถ่าเป็นถ่านไฟฉายแบบ Alkaline เราจะนำเม็ดสังกะสีข้างในมาทำเป็น Zinc Chloride
- ถุงมือยางไนไตร
- แว่นตานิรภัย
- หน้ากาก
ขั้นตอนในการจัดเตรียม:
- การจัดเตรียม Zinc Chloride
- นำเอาถ่านไฟฉายแบบ Alkaline ที่ไม่ใช้แล้วมาเปิดทางด้านท้ายออก ซึ่งเราจะได้เม็ดสังกะสีที่ผสมอยู่กับ Hydroxide ดูวิธีการเพิ่มเติมที่ Steampunk and Golden Penny Effect ขั้นตอนนี้อย่าลืมใส่อุปกรณ์นิรภัยข้างต้นด้วย และอย่าใช้นิ้วสัมผัสกับสารเคมีโดยตรง
- นำเอาสังกะสีที่ยังผสมอยู่กับกับ Hydroxide เหนียวๆนั้น มาใช้กรวยที่มีกรอง เพื่อมาล้างออกให้เหลือแต่เม็ดสังกะสี โดยค่อยล้างออกด้วยน้ำเปล่าอย่างช้าๆ จากนั้นจึงใช้ Sodium Bicarbonate หรือที่เราเรียกว่าผงฟู ผสมกับน้ำในอัตราส่วน 1 ช้อนโต๊ะต่อน้ำ 1/4 แกลลอน นำมาล้างอีกครั้งหนึ่ง เพราะจะได้ไม่มี Potassium hydroxide หลงเหลือไปทำปฎิกริยากับ HCL ตอนเราผสมรวมกัน
- จากนั้นจึงหาภาชนะที่เป็นเซรามิคหรือแก้ว ค่อยๆริน กรดเกลือใส่ลงไป จากนั้นเราจึงค่อยๆเพิ่มเม็กสังกะสีที่เราได้จากถ่านไฟฉาย ค่อยๆใส่เพิ่มเข้าไปที่ละนิด โดยมันจะถูกทำละลายโดยกรดเกลือ ให้เราใส่จนมันไม่สามารถละลายเม็ดสังกะสีได้ สังเกตุจะเหลือเม็ดสังกะสีหล่นไปอยู่ด้านล่างภาชนะ ตอนนี้ก็เท่ากับมาเราได้ทำการเปลี่ยน SN ไปเป็น SnCl2 แล้ว
- การจัดเตรียมแอมโมเนียมคลอไรด์
- ปกติเราสามารถหาซื้อ Sal Ammoniac ซึ่งก็คือ Ammonium Chloride ที่เอาไว้ใช้ทำความสะอาดหัวแร้ง นำเอามาใช้แทนได้ แต่ถ้าเราจะทำเองก็สามารถทำได้โดยการใส่แอมโมเนียมในภาชนะที่ไม่ทำปฎิกริยา อย่างเช่นแก้ว จากนั้นค่อยๆหยด HCL ลงไปอย่างช้า ปฎิกริยานี้จะเกิดความร้อน อาจระบายความร้อนด้วยการแช่ภาชนะลงในน้ำที่ใส่อยู่กับอีกภาชนะหนึ่ง และปฎิกริยานี้จะเกิดควันขาวเกิดขึ้นด้วย
จากนั้นเราจึงนำ ซิงค์คลอไรด์ 30 ส่วน เทียบโดยน้ำหนัก ผสมกับแอมโมเนียมคลอไรด์ 120 ส่วน ผสมกับน้ำ 1000 ส่วน เท่านี้คุณก็ได้เตรียม Electrolyte Solution สำหรับใช้ชุบสังกะสีด้วยไฟฟ้าเรียบร้อยแล้ว จากนั้นให้ผสมน้ำยาหล่อเย็น 5% เทียบโดยน้ำหนักของสารละลายที่ผสมแล้ว ซึ่งจะช่วยให้ทำชิ้นงานที่เราจะชุบมีความเงางามเมื่อชุบเสร็จเรียบร้อยแล้ว
อ้างอิง: http://offlogic.wordpress.com/2007/09/08/electroplating-with-zinc-for-under-10/